Çin ve BAE, BMGK’da Gazze saldırılarını kınadı

Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İsrail’in Gazze’deki saldırılarına yönelik Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) “insani ateşkes” kararı alınması girişimlerinin başarısız olmasını sivillerin katlini devam ettiren bir “insanlık krizi” olarak yorumladı.

BM Güvenlik Konseyinin, dönem başkanlığını yürüten Çin ile geçici üye Birleşik Arap Emirlikleri’nin çağrısıyla yapılan acil oturumunda üye ülkeler “insani ateşkes” konusunda anlaşamadı.

Çin’in Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Cang Cün, oturumun ardından BM’de düzenlenen basın toplantısında, acil oturum çağrısını, “İsrail’in Gazze’de hastanelere, mülteci kamplarına, okullara, BM tesislerine, ibadethanelere ve diğer sivil tesislere süregelen saldırılarından duyulan derin endişeyi ifade etmek üzere” yaptıklarını bildirdi.

Cibaliya ve El-Megazi mülteci kamplarına, BM himayesindeki El-Fakhura Okulu’na ve Dar’ül Şifa Hastanesine yapılan saldırıları hatırlatan Büyükelçi Cang, “Bir aydan kısa sürede Gazze’de 10 binden fazla Filistinli sivil hayatını kaybetti ve biz burada konuşurken sivillerin katli devam ediyor. Bu bir insanlık krizidir.” dedi.

Cang, sivilleri hedef alan saldırılardan en büyük zararı çocukların gördüğünü belirterek, “Birçok BM yetkilisinin de dile getirdiği gibi Gazze çocuklar için mezarlığa dönüşüyor.” diye konuştu.

Saldırılar nedeniyle bölgede kimsenin güvende olmadığını, çok sayıda BM yardım görevlisinin ve gazetecinin yaşamını yitirdiğini kaydeden Cang, abluka nedeniyle Filistinli sivillerin hayata kalmak için gereken ihtiyaçlara erişemediğine dikkati çekti.

“İnsani ateşkes, hemen şimdi”

Cang, bu insani kargaşa karşısında, BM Güvenlik Konseyini acil harekete geçirerek “anlamlı ve eyleme yönelik bir karar” çıkarmak için çabaladıklarını vurgulayarak, “Acil insani ateşkes çağrısı yapıyoruz. Genel Sekreter’in (Antonio Guterres) söylediği gibi; insani ateşkes, hemen ve şimdi.” ifadesini kullandı.

İnsani ateşkesin bölgeye tam, hızlı, güvenli ve engelsiz erişim için gerekli olduğuna işaret eden Cang, şunları kaydetti:

“Uluslararası insancıl hukuka uygun olarak, tüm tarafları çatışmaları durdurmak ve sivillerin güvenliğini sağlamak için adım atmaya çağırıyoruz. Taraflardan Gazze Şeridi’nin tamamında elektrik, yakıt, su, gıda ve tıbbi malzemeler dahil sivillerin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin sürekli ve büyük ölçekte tedarikinin sağlanmasını talep ediyoruz.”

“Savaşın da kuralları vardır ve bunlara uyulmalıdır”

BAE’nin BM Daimi Temsilcisi Lana Zeki Nuseybe de, Gazze’deki sivillerin BM barınaklarında, okullarda, hastanelerde ve mülteci kamplarında dahi güvende olmadığını, sivil tesislerin uluslararası hukuka aykırı şekilde saldırı altında olduğunu belirtti.

Sivil tesislerin uluslararası hukuktan kaynaklanan statüsünün korunması gerektiğinin altını çizen Nuseybe, “Uluslararası hukuku ihlal eden tüm eylemleri kınıyoruz. Savaşın da kuralları vardır ve bunlara uyulmalıdır.” dedi.

Nuseybe, ister terör eylemleri, ister ayrım gözetmeyen saldırılar olsun sivillere yönelik şiddeti kınadıklarını vurgulayarak, “Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e başlattığı saldırıları kınıyoruz. İsrail’in bunun ardından Gazze’ye yönelik ayrım gözetmeyen saldırılarını da kınıyoruz.” diye konuştu.

Tüm rehinelerin derhal ve koşulsuz olarak salıverilmesi çağrısından bulunan Nuseybe, “Gazze Şeridi’nde çocukların hedef alınması ve öldürülmesi, okullara ve hastanelere saldırılar düzenlenmesi, çocuklara yönelik insani yardımın engellenmesi ihlallerdir.” ifadelerini kullandı.

Nuseybe, taraflara sivillerin ve sivil altyapının korunması dahil uluslararası insancıl hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yaptı.

“İnsani ateşkes” mi, “çatışmalara insani ara verilmesi” mi?

Çin ve BAE’nin önerisiyle Güvenlik Konseyinin gündemine gelen karar tasarısı üzerinde, ülkeler arasında sahadaki duruma, alınabilecek tedbirlere, krizin niteliği ve siyasi kavrayışa bağlı anlayış farklılıkları nedeniyle uzlaşma sağlanamadı.

ABD basınında yer alan haberlere göre, Washington yönetimi, karar tasarısındaki “insani ateşkes” ifadesini uygulanabilir bulmazken bunun yerine “çatışmalara insani araların verilmesine” odaklanılması gerektiğini savundu.

ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert Wood, “Çatışmalara insani ara verilmesinden bahsettik. Biz buna uygun bir dil kullanılmasını destekliyoruz ancak Konseyde bunun kabul edilebilir olmadığına ilişkin karşı görüşler var.” diye konuştu.

BM Güvenlik Konseyinin iki saat süren kapalı oturumunda Gazze’deki savaşa dair alınacak karar konusunda bir kez daha uzlaşma sağlanamadı.